Doe’t dat jonkje fan dij oek met?

It keatsmuseum hat yn har kolleksje mear as 100 fideobannen mei dêrop koarte en lange fragminten fan keatspartijen en keatseveneminten. Dy samling is ea op summiere wize beskreaun en dêrtroch wie net goed bekend wat der no feitlik allegear op stie. Yn it kader fan it digitalisearingsprojekt mei Tresoar moat der dúdlikheid komme wat der no einliks op dy bannen stiet. In kwestje fan alle bannen op ‘e nij besjen en op nij beskriuwe.

Tusken kryst en âldjiersdij ha ik tegearre mei in bestjoerslid fan de museumkommisje dêr in begjin mei makke.  De ien efter de knoppen mei it hin en wer spielen fan de bân en de oar oan it beskriuwen. Hoewol we nei twa dagen pas op ‘e helte binne, is no al dúdlik dat it in protte nije ynformaasje opsmyt.  Der komt in soad nij materiaal tefoarskyn dat net op de magazynlist stie. Yn oare gefallen koenen we summiere beskriuwings oanfolje en de lingte fan de opname fêstlizze.

Op it lêst ha je kante eagen fan it sjen, mar it weromsjen fan prachtige keatsmominten makket dat sa’n dei ek samar omfljucht. Troch yn sa’n koart tiidsbestek dy films te besjen krij je ek in goed byld fan wat der yn de lêste 50/60 jier allegear feroare is. Ien fan de saken dy’t daliks opfalle is it weromrinnen fan it tal taskôgers op de Bûnspartij foar manlju. Dêr stiet tsjinoer dat de Froulju’s PC yn Weidum de lêste 15 jier in geweldige ûntwikkeling makke hat, dy’t resultearret yn gâns mear besikers. Fierders sjogge je ek de útwikeling yn keatsklean, partoercoaching, oankleien fan it fjild en de tanamme fan media oandacht by PC en Freulepartij.

Ien fan de moaiste mominten dy’t wy tsjinkamen wol ik jim net ûnthâlde. Tusken in opname fan de famkesbûnswedstriid út 1997 en de huldiging fan de winners fan de Jong Nederlandpartij stie in opname fan goed 30 minuten fan in pelotepartij yn Mullum út 1997. It is in wedstriid mei pleatslike spilers en âlde cracks as Piet Jetze Faber, Johannes Brandsma en Reinder Triemstra. Wat de opname sa aardich makket is dat de opmerkings fan spilers en publyk goed te hearren binne. Sa freget op in momint dat it spel efkes stil leit immen út it publyk oan Reinder:  “Doe’t dat jonkje fan dij oek met?” Ut de kontekst is dúdlik dat dizze fraach slacht op Reinder syn soan Teake en it meidwaan oan de Freulepartij fan dat jier. No sa’n 13 jier letter hat “dat jonkje” yntusken de Freule en de PC wûn.  

De opname mei boppesteand fragmint is nog net digitalisearre. Mar it filmke hjirûnder is ek hiel bysûnder.
Bron: www.kaatshistorie.nl

It keatsmomint fan Syds Krap

Haadkarmaster Syds Krap hie op de PC dit jier in lestige opjefte. In karmastersploech en twa skiedsrjochters dy't oan it himd trochwiet wienen. It wie in hiele toer foar him om dizze ploech goed by de les te hâlden. Mar der kaam ek in protte media oandacht op him ôf oer it wol/net trochsetten fan de partij. It is dan ek net ferwonderlik dat hij ûndersteande reaksje stjoerde oer IT KEATSMOMINT 2010:

"Het kaatsmoment 2010 is de laatst slag op de PC van dit jaar. Aan een dag met alle zaken die je niet op een kaatsveld wilt meemaken kwam er een eind aan toch een historische dag met zeer terechte winnaars. Uiteraard de blessures en de zeer overvloedige regen maakten de dag tot wat wij allen hebben ondervonden."

Spesjaal foar Syds hjir ien fan de earste foto's dy't nei de lêste slach makke is fan de nije kening. Ik tink dat der net earder in PC kening sa smoarch út de striid kommen is.

Foto: http://www.pc-franeker.nl/

Foar bêst op en net te folle bûten

It keatsmomint fan Jan Metselaar

Metselaar stjoerde my ûndersteande tekst dy't ik hjir folslein sitear:

"Het kaatsmoment van 2010 is en blijft het doorgaan van de PC 2010. Onder erbarmelijke omstandigheden werd doorgekaatst. De kaatssport - en zeker de PC - werd door de zware regenval, gedurende zeer lange tijd, op de 4e augustus geen goed gedaan. Je ziet dat er veel meer belangen meespreken dan dat kleine balletje en de handschoen. Negen van de tien keer dat partuur Gert-Anne van der Bos c.s.  het zullen winnen van het partuur Pieter van Althuis c.s. Maar het (recente) verleden heeft vaker aangetoond dat een eerste klas partuur op de heilige grond ver boven hun kunnen uittorenen.

Inmiddels is duidelijk dat het Sjûkelân opgeknapt zal worden, of het een garantie is, dat dergelijke uitzonderlijke omstandigheden nogmaals zullen voorkomen blijft een gissing. Maar deze kaatsarena zal altijd het mekka van de kaatssport moeten blijven."

Bron foto's : http://www.pc-franeker.nl/

It keatsmomint fan Geart Oostra

Geart Oostra, duo-foarsitter fan keatsferiening Jacob Klaver út Mantgum, stjoerde my boppesteande foto. As argumint foar It Keatsmomint fan 2010 neamde hy dat "it tige wichtich is dat bern yn kontakt komme mei harren idoalen." It keatsteam "Construction7" fersoarge ôfrûne simmer in keatsclinic foar de Mantgumer bern. Oan de útdrukking op it snútsje fan it jonge baaske it te sjen dat er yn alle opsichten opsjucht by keatstopper Teake Triemstra. Neffens Geart Oostra wie de clinic in grut sukses "de Mantgumer keatsjeugd wie optein!"

It keatsmomint fan Peter Broekhuizen

Myn oprop hat al daliks sukses. Peter Broekhuizen, skriuwer fan KV Eendracht út Harns, hat ûndersteande foto ynstjoerd mei dêr by de tekst:

"It moaiste momint foar KF Eendracht yn Harns: us 50+ partoer wûn de 50+ Bûn yn St. Nyk.

Keatsen docht bliken in “lifetime sport” te wêzen. Pollie, Eddy en Jehannes keatsten as jonge goden!"

Keatsmomint 2010

Hjirby noadigje ik alle keatsers, keatsbestjoerders, keatsbelutsenen en foaral keatsleafhawwers út om te kommen ta IT KEATSMOMINT fan 2010.

Stjoer jim KEATSMOMINT 2010 nei my ta fia it reaksjeformulier dat hjir ûnder stiet. Mar it mei ek gewoan troch in e-mail nei: th.kuipers@kpnmail.nl

Privee-mominten, haadklassemominten, ferieningsmominten, triomf en tragyk, fan sitbal oant boppeslach it makket net út. Stjoer my jim ferhalen, foto’s of filmkes. De meast bysûndere wurdt publisearre yn dizze blog.

Foar Folkert Oosterbos wie 11 septimber 2010 yn elk gefal in moaie dei. Fyftich jier nei syn winst op de Lytse PC waard er as earegast troch KF Jacob Klaver nochris yn ‘e krânse set.

Hâld do de hannen mar yn ‘e bûse

Pinkstersneon, prachtich moai waar en de Jong Nederlân-partij yn Frjentsjer. Mar ik rûn yn Mantgum te kontribúsje-rinnen foar de feriening. Hjir in praatsje, dêr in bakje kofje, wat ôfwaaid doarpsnijs ensafuorthinne. Wol gesellich fansels, mar geandewei krige ik wol de smoar yn. De smoar yn? Ja, want by ferskate doarren krige ik de fraach: “Wa keatse hjoed en moandei foar ús doarp op de Bûnspartij?” Hieltyd moast ik teloarsteld antwurdzje: “Net ien!”

De takomst fan it keatsen

Sneon 11 desimber wie der op it nije Bûnsburo fan de KNKB yn It Hearrenfean in diskusjedei oer de takomst fan it keatsen. In dei fan foaral ynventarisaasje en útwikseling fan mieningen en ideeën.  Sa’n lytse 50 minsken mei in miening oer it keatsen wienen oanwêzich. It wie in goed opsette dei, mei belutsen en pasjonearre keatsleafhawwers. Der hienen om my wol wat mear jonge aktive beöefeners fan it spultsje oanwêzich wêze kinnen, mar alla.

By it tema oer de keatsdei en it oantal keatspartijen hie ik de kâns om myn stokhynderke te beriden. Soks moat op sa’n stuit (!) koart en foar de fûst wei. Dêrom hjir yn útwreide foarm nochris myn fysje.

KNKB-TV

Yn 2007 eksperimintearre de KNKB foar it earst mei keatsútstjoering fia it ynternet. De froulju’s PC yn Weidum hie de primeur. It jier dêrop waard mei ridlik sukses eksperimintearre op de Jong Nederlân en Bûnspartij. (Hokker feriening komt mei in foarstel om de ridikule namme NK ôf te skaffen?). De útstjoerings wienen kwalitatyf noch net altiten geweldich, mar it wie dúdlik dat soks meastentiids lei oan de kwaliteit fan de kabelferbining by de betreffende feriening. It nut fan de útstjoerings die bliken út sawol it tal besikers as ek út de reaksjes.

Fan "boppeslach" oant "lêste slach" yn boargerlike stân advertinsjes

It is in opmerklik ferskynsel dat der yn de lêste 30 jier mear en mear in persoanlik tintsje jûn wurdt oan boargerlike stân advertinsjes. Sawol yn berte, houlik- en rou-advertinsjes fine we sa út en troch ek in ferwizing nei de keatserij. It meast komt it foar yn rou-advertinsjes wêrby de neibesteanden de bining fan de ferstoarne mei de keatserij noch ienris blike litte.

Sin en ûnsin fan sosjale media foar de keatserij

Yn myn artikel "Keatsen op ynternet" publisearre yn De Keatsfreon fan 2009 ha ik in skôging jûn oer de doe nij opsette webside fan de KNKB. Yn dat artikel wie ik op syk nei de mooglikheden dy’t de KNKB oanboarre hie om it kontakt en de ynteraksje tusken keatsers, keatsleafhawwers, bestjoerders ensafuorthinne te fersterkjen. We binne no twa jier fierder, de ûntwikkelings gean troch. De KNKB is – neffens in meidieling op de algemiene neijiersgearkomste – dwaande mei it op ‘e nij besjen fan har webside. It is nijsgjirrich om te sjen hoe't de KNKB reagearret op de kânsen en bedrigings fan it brûken fan de sosjale media.

De lêste slach

Keatsers of keatsleafhawwers ha somtiden boppe har rou-advertinsje in folle tillegraaf stean. In tillegraaf mei “alles oan ‘e hang” is it symboal fan de folsleinens fan it libben.  De Berltsumer keatser Andries de Haan (1902 – 1988) hie boppe syn rou-advertinsje, dy’t stie yn de Ljouwerter krante fan 9-8-1988, in fariant op boppesteand symboal.

'It libben is krekt in keatstillegraaf. Blokje foar blokje, baltsje foar baltsje wurdt der oan heakke. Oant alles der oan hinget. Dan is it wachtsjen op de lêste slach.'

Tiden hawwe tiden

Onderstaande bericht verscheen in de Leeuwarder Courant  van 14 augustus 1908:

Men schrijft ons:
Op den kaatswedstrijd onder jongens, die freule de Vos van Steenwijk telken jare te Wommels aanbiedt, heeft de voorzitter van de Nederlandschen Kaatsbond een waarschuwend woord doen hooren tegen overdrijving in dezen tak van sport. De tallooze wedstrijden voor jongens geven aanleiding tot overspanning, het lichaam is nog niet bestand tegen deze krachtsinspanning, men heeft zich als jongen "verkaatst en verslagen" en het gevolg is, dat men later nooit meer een goede kaatser kan worden. En voor de jongens zelf èn voor de kaatssport zeide hij "Jong Friesland" aan niet naar alle wedstrijden te trekken, maar zich wat terug te houden, zooals vroegere kaatsers in hunne jeugd deden en die later matadors werden in dit balspel.

Chris Wassenaar `in keatser fan formaat`

Ik ha sels ris neitocht as ik in bettere titel foar dizze útstalling betinke koe. Ik moat jim teloarstelle: dy ha ik net betinke kinnen. Ik bin dan einlikst ek wol wat jaloersk op Jelle Bangma dat hy dizze titel foar it boek oer Chris en dêrmei ek foar dizze útstalling, betocht hat. Ik hie dy titel namentlik ek betinke kinnen. En dêr ha ik trije redenen foar:

Het lastige kaatsen op straat

Uit de Harlinger Courant van dinsdag 3 juli 1934:

Van verschillende ingezeten gewerd den Raad een adres [gezonden] om aan het kaatsen op straat paal en perk te stellen, daar hiervan veel schade en hinder wordt ondervonden.

Gelijk bekend, is het kaatsen op den publieken weg al eenigen malen in den Raad ter sprake geweest. Krachtens de laatstelijk (15 juni 1925) te dezen vastgestelde bepaling is het verboden op straat:

a.       Met een voetbal te spelen;

b.      Met andere dan holle ballen te kaatsen of te werpen, behalve op plaatsen, alwaar dit naar het oordeel van B. en W. geen hinder of gevaar veroorzaakt.

Blijkens het ontvangen adres en de vroeger over dit onderwerp gehouden besprekingen houdt deze regeling geen bevredigende oplossing in. Ook B. en W. bevalt zij niet, zoodat zij gaarne hunne medewerking verleenen om tot een beteren toestand te geraken. H.i. is deze slechts te bereiken door het kaatsen op straat algeheel te verbieden en slechts het aloude spelen met ballen door kinderen toe te staan. Zij geven toe, dat de uitdrukking ”kinderspel” vaag is, maar men moet en mag vertrouwen, dat de politie hieraan de juiste interpretatie zal weten te geven. Mitsdien geven zij den Raad in overweging in vorenaangegeven zin te besluiten.

Bovenstaande bepaling heeft de Harlingers niet tegengehouden om van het straatkaatsen een niet weg te denken evenement te maken. Bekijk daarvoor het filpmje via onderstaande link.

Jacob Klaver no ek op wikipedia

Dyjinge dy’t it net sa hat mei keatsen en ynternet moatte dit stikje mar oerslaan. Mar dyjinge dy’t dat wol hat, moat seker fierder lêze. Want dit stikje giet oer it feit dat ynformaasje oer keatsen en keatsferienings no ek te finen is op de ynternasjonale ensyklopedyske side WIKIPEDIA.ORG. Dizze ensyklopedy wurdt makke troch besikers dy’t harren ynformaasje oer tal fan saken sels op it net sette of dy’t besteande ynformaasje oanfolje of ferbetterje. Ferliden jier kaam ik der by tafal efter dat immen (Ik soe graach witte wa?) ynformaasje oer ús keatsferiening - Jacob Klaver - op de side fan wikipedia tafoege hie. Dy ynformaasje wie korrekt mar op ûnderdielen net folslein. Ik ha – mei nammen oer de Lytse PC – in protte gegevens tafoege. Hjirby de ynformaasje op Wikipedia oer keatsferiening Jacob Klaver.

Keatsen is leafde

In tal jierren lyn wie ik as begelieder fan ús ôfdielingspartoer yn Aldeleie. It wie in snein. Mar net in gewoane snein. Al foar njoggenen sieten wy yn de auto en doe’t wy tsjin healwei tsienen by it fjild kamen begûn it te reinen. It soe dy dei net wêr droech wurde. Lokkich hie ik in paraplu meinommen. En wapene mei dit reinskerm ha ik my út moreel plichtsbesef efter in perkline deljûn. It wie net allinnich reinich mar ek winderich en ferrekte kâld.

Te let...

As neitins oan Pieter de Boer, winner fan de Lytse PC yn 1947 en 1951

“Te let …..” is yn de keatserij in oantsjutting foar in slach dy’t net op tiid ynsetten wurdt en dêrtroch meastentiids resultearet yn in misslach. Te let, wie foar my dit keatsjier de ôfspraak foar in ynterview mei de trije generaasjes De Boer út Hjerbeam. Pake Pieter, soan Fokke en pakesizzer Peter. Se ha alle trije keatst op sawol de Lytse as ek op de Grutte PC en it like my nijsgjirrich om ris mei harren trijen te praten oer de keatserij. Ik hie dêr de ôfrûne winter al mei omrûn, mar it wie der hieltiten net fan kommen. Der wie altiten wol wat oars.......

keatsgedicht

Ids Jousma keatste tusken 1918 en 1930. Neffens tiidgenoaten de bêste efterynse dy't der ea west hat. "Idske" sa as syn poppenamme wie, wie de earste keatser dy't it saneamde klaverke fjouwer wûn. (Winst op Freulepartij, Jong Nederlân, Bûnspartij en PC) . Hjirûnder in gedicht fan Jan Visser oer dizze legendaryske keatser.

Ik wie tolve

Idske Jousma sjoch ik noch foar my
As feintsje mei de slachterskoer.
Gjin sterveling sloech de keatsbal
Sa licht en linich de fjilden oer.
Sels wie ik doe tolve, in lytse
Triuwer dy’ t krekt de opslach helle.
Idske wie myn ideaal, ik woe al
Syn fuotstappen wol stelle.

Wy wiene net botte tsjerks, mar yn Holwert
Haw ik wol stil lein te bidden.
Efter de krite, neist Idske syn trui,
Hiel gewoan yn it fermidden.
Grutte Hear fan it keatsen, in earm
Lykas Idske woe ik graach ha.
Ik kom dan folle faker yn tsjerke
Sekerwier, dat siz ik jo ta.

De Heare die neat; hat faaks
Myn lytse wurden net iens ferstien.
It keatsen bin ik trou bleauwn, de
Tsjerke bin ‘k nea wer hinne gien.

Opslach

By it keatsen is it in goeie gewoante dat je foar it spul begjint inoar dat witte litte troch de hân op te stekken. It is in symboalysk signaal fan "it giet oan". No bin ik noch net sa fier dat ik in digitale gadget pleatse kin om sa'n signaal fisueel dúdlik te meitsjen, dus moat it mar tekstueel.



In weblog oer keatsen. Wêrom docht in minsk soks en wêrta moat it liede? It earste is makliker út te lizzen as it twadde. It hat te meitsjen mei leafde. Leafde foar it spultsje en alles wat dêr mei anneks is. Dat is begûn doe't ik as jonkje jûns efter it iepen sleapkeamerrút lei te harkjen nei de beurzjende manlu dy't simmerjûns by ús foar hûs op it stekje sieten te swetsen oer it keatsen. Ferhalen oer winst en ferlies, oer anekdoates út it ferline en fansels oer skelmjen en ûndogenske streken fan de tsjinstanner. Ik rekke sa yn de bân fan de leafde foar dizze sport. In leafde dy't oan de dei fan hjoed stân hâlden hat.
De twadde reden is nuodliker. Krekt as yn de leafde witte je by de earste tút noch net wêr't je einliks oan begjinne. Litte we it der dêrom mar op hâlde dat it wêrta fan dizze weblog in soarte fan doaltocht is, in doaltocht sûnder ein. Is it sa ek net yn de leafde? In einleas sykjen nei mominten fan gelok en tiidleasens.